Als je kindje gezond geboren wordt ben je natuurlijk enorm opgelucht. Het is nu eenmaal niet vanzelfsprekend dat alles goed gaat. Maar ook in de maanden die volgen kunnen er nog onverwachte complicaties optreden. Bijvoorbeeld afwijkingen aan de heupjes van een baby. Hoe kom je hier achter en wat is er aan te doen?
Hoe kom je erachter of je baby een heupafwijking heeft?
Je baby kan door de zwangerschap extra kans hebben op een heupafwijking. Bijvoorbeeld omdat hij in jouw buik in een stuit heeft gelegen. Of omdat er weinig vruchtwater in je baarmoeder zat. Maar ook erfelijkheid kan de oorzaak zijn. Als je kindje andere aangeboren afwijkingen heeft zoals een klompvoetje of een open ruggetje is de kans op een heupafwijking groter.
Direct nadat je baby geboren is wordt hij van top tot teen gecontroleerd. Er wordt dan ook naar de heupjes gekeken. Maar ook tijdens de controles bij het consultatiebureau in de eerste zes maanden kijkt de kinderarts of alles goed is met de heupjes van je baby.
Welke soorten afwijkingen aan de heupjes van de baby zijn er?
-
Heupdysplasie
Dit is de meest milde vorm van een heupafwijking. Tijdens de zwangerschap kan het zo zijn dat de heupkom van je baby niet goed wordt aangelegd. Hij blijft dan te ondiep. Hierdoor kan hij de heupkop niet overdekken.
-
Subluxatie
Dit is een iets ernstigere vorm. Hierbij is de heupkom zo ondiep dat de heupkop er gedeeltelijk uit kan.
-
Luxatie
Bij deze meeste ernstige vorm kan de heupkop volledig uit de kom.
Wat zijn de symptomen?
Heupdysplasie komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens. 2 tot 4% van de baby’s heeft deze aandoening. Tijdens de controles van je baby, zowel direct na de geboorte als de eerste zes maanden bij het consultatiebureau, worden de heupjes van je kindje gecheckt.
Maar er zijn ook manieren waarop je zelf kunt zien of je kindje misschien een heupafwijking heeft. Bijvoorbeeld als je baby op zijn buik ligt. Zijn de heupplooien ongelijk? Dit kan een symptoom zijn. Ook bij het wisselen van de luier kan je iets opvallen, namelijk dat de beentjes ongelijk gespreid zijn. Zie je dat het ene beentje langer is dan het andere? Dan heb je waarschijnlijk te maken met de ernstige vorm, de heupkop is dan al uit de kom.
Behandeling van een heupafwijking bij een baby
Als je vermoed dat er iets aan de hand is, ga je eerst naar de huisarts. Het kan ook zijn het consultatiebureau je doorverwijst. De arts gaat kijken naar de beweeglijkheid van de heupjes en onderzoekt of de heupkop uit de kom kan.
Denkt hij dat er iets mis is? Dan laat hij een echo maken en krijg je een doorverwijzing naar de orthopeed. Je hoeft niet meteen in paniek te raken. Bij veel baby’s herstellen de heupjes spontaan in de eerste 3 maanden.
Als dat niet zo is, kan er een behandeling worden gestart. De heupjes van je baby worden gespreid door middel van een ‘spreidbroekje.’ Hierdoor duwt de heupkop in de kom en past het onderliggende bot zich aan door een diepere heupkom te vormen.
Soorten “spreidbroekjes”
-
Camp-spreider
Deze spreider wordt gebruikt als de heupen van je baby volledig, soepel gespreid kunnen worden.
-
Pavlik-bandage
Kunnen de heupjes van je baby niet volledig gespreid worden? Of staat de heupkop gedeeltelijk of volledig naast het kommetje? Dan is deze spreider geschikt.
-
Tractiebehandeling
Misschien hebben jullie de pech dat bovenstaande spreidbroekjes niet werken. Het kan ook zijn dat de heupafwijking van je kindje pas later is ontdekt. Dan wordt deze behandelmethode toegepast.
De beentjes van je kindje worden ingezwachteld met een verband waaraan een gewichtje zit. Hierdoor vallen zijn beentjes naar buiten. Daarna wordt er bij je kindje een gipsbroekje aangemeten.
-
Operatie en gipsbroek
Dit is alleen in zeldzame gevallen nodig. Onder narcose wordt de heup van je kindje in de heupkom teruggezet. En na de operatie zal je kindje een gipsbroek krijgen.
Je kunt er vanuit gaan dat een behandeling minstens drie maanden gaat duren, maar waarschijnlijk zelfs langer.
Lees ook: Een draagdoek knopen hoe doe je dat?
Hoe om gaan met een spreidbroek?
Bedenk je dat het voor jou onhandiger is dan voor je baby. Veel mensen zullen als reactie “ooh, wat zielig” zeggen. Maar je baby heeft er weinig last van, hoe anders dat voor jou ook lijkt. Hij weet niet anders en zal prima manieren vinden om te kunnen bewegen. Het zal je verbazen dat een baby met een spreidroekje gewoon leert kruipen en zich gaat optrekken.
Voor jullie als ouders zal de spreidbroek vooral voor praktische problemen zorgen. Je kindje past misschien niet meer in het autostoeltje en veel kleding is onhandig. Maar hier zijn oplossingen voor. Zoek bijvoorbeeld naar een Facebookgroep voor ouders van kinderen met een heupafwijking. Hier ga je veel tips vinden die het allemaal iets makkelijker kunnen maken.
Bedenk je vooral dat je het doet voor je kindje, want niets doen is geen optie om later veel ongemakken te voorkomen.
Latere gevolgen als er geen behandeling plaats vindt
Als je kindje geen behandeling krijgt terwijl zijn heup afwijkt kunnen de gevolgen heel vervelend zijn. Zo kan je kindje mank gaan lopen, een holle rug krijgen en gaan ‘waggelen’. Ook kan het been tot 6cm korter zijn dan het gezonde been. Vanaf ongeveer zijn twintigste kan hij al last krijgen van pijn- en vermoeidheidsklachten. En vanaf zijn veertigste kan zijn rug al vroegtijdige slijtage vertonen. Kortom: dit wil je je kind niet aan doen!
Twijfel jij of alles goed is met de heupjes van een baby? Trek dan altijd aan de bel! Hoe eerder een heupafwijking wordt geconstateerd hoe beter en des te sneller zijn jullie van die vervelende spreidbroek verlost.