“Terugbijten!” hoor je veel oudere mensen zeggen als je een peuter hebt die in je been bijt. Maar werkt dat eigenlijk wel? En waarom kunnen peuters eigenlijk zo agressief worden? Ik zocht het voor je uit en geef je tips hoe je om kunt gaan met agressief gedrag bij een peuter.
Waarom ontwikkelt een peuter agressief gedrag?
Samen spelen met andere kinderen is voor kleine kinderen eigenlijk nog onmogelijk. Ze willen het misschien wel, maar weten niet zo goed hoe. Jij wilt gezellig koffiedrinken met je vriendinnen en het idee was dat de kindjes leuk zouden spelen. Maar eigenlijk zijn jullie alleen maar bezig om peuters uit elkaar te halen. De een bijt, de ander slaat, duwt of schopt.
En ook speelgoed afpakken is iets wat ze veel doen. Is jouw kind zo’n rauwdouwer die met iedereen ruzie maakt? Je hoeft niet meteen met je kind in therapie, agressief gedrag bij een peuter is namelijk vrij normaal, het hoort bij de ontwikkeling. Peuters moeten nog leren omgaan met hun emoties.
Fases van agressief gedrag bij je peuter
-
Agressief gedrag bij kinderen van 2 jaar
Op deze leeftijd is je kind nog te jong om na te denken over wat hij doet. Als hij zich geen raad weet, uit hij dat lichamelijk. Hij kan immers zijn emoties nog helemaal niet onder woorden brengen. Ook ontdekken ze dat ze een eigen persoon zijn met een eigen willetje. Ze kunnen zich nog niet inleven in anderen en snappen niet dat ze een ander kindje pijn doen als ze slaan of bijten.
Maar het kan ook een manier zijn om contact te zoeken, je kindje kan nog niet vragen of hij mee mag spelen. Dus pakt hij een speeltje af om contact te leggen. Nog een mogelijkheid is dat je kind aandacht van jou zoekt, negatieve aandacht is ook aandacht. 🙁
-
Agressief gedrag bij kinderen van 3 jaar
Vaak wordt het duwen, bijten, slaan en schoppen al minder op deze leeftijd. Maar ze kunnen zich vaak nog steeds niet helemaal uitdrukken in woorden. Ook wil je peuter van alles “zelluf doen!”, maar zijn veel dingen nog te moeilijk. Hierdoor kan je peuter boos en gefrustreerd worden.
-
Agressief gedrag bij kinderen van 4 jaar
Je kindje leert steeds meer manieren om iets netjes op te lossen. Ze kunnen inmiddels vragen stellen of zeggen als ze iets vervelend vinden. Ook hebben ze geleerd dat bijten, slaan en schoppen niet mag.
Maar ze kunnen zich nog niet echt inleven. Je peuter weet wel dat ze een ander kind pijn doen en hij zal ook echt proberen om het niet te doen. Totdat de emoties echt te hoog oplopen. Als je kindje heel verdrietig of boos is kan hij niet goed nadenken.
Redenen waarom je peuter agressief kan doen
Een peuter is eigenlijk nooit zomaar agressief, vaak is hij gefrustreerd, boos, bang of onzeker. Ook de omgeving en situatie waarin je kindje zit, spelen mee: is hij moe, hongerig, of overprikkeld. Maar jouw peuter kan ook agressief worden tegen andere kindjes, omdat hij eigenlijk gewoon wil spelen. Of hij wil erbij horen maar weet nog niet goed hoe ze dat moeten doen. En dus gaan ze slaan, bijten of iets afpakken, om contact te maken.
Manieren om agressief gedrag af te leren
Een peuter doet het niet expres en hij bedoelt het niet verkeerd. Maar je moet wel jouw peuter duidelijk maken en leren dat dit agressief gedrag niet mag. Corrigeer je kindje op een korte en duidelijke manier, maar doe dit wel zonder boos te worden.
Maak contact met je kind en geef de grens aan. Zeg dat slaan niet mag, omdat het pijn doet. Probeer je in te leven en verwoord wat je peuter voelt: “Ik snap dat je boos bent”, “Je wilt graag meespelen hè?”. Geef ook aan je kindje aan wat je verwacht: wat mag je kind wel doen in plaats van bijten of slaan? “Vraag maar of je mee mag spelen,” bijvoorbeeld.
Of doe het samen als je peuter het lastig vindt. Als je alleen “niet slaan!” roept, weet je kind nog niet wat hij moet. Geef hem een optie. “Kom maar naar mij als je boos bent, dan kan ik je helpen.”
Observeer je kind: waarom wordt hij agressief? Wat gebeurt er voordat je kind boos wordt? Je kunt het opschrijven om te kijken of je een lijn kunt ontdekken. Als je de redenen weet, kan je proberen het agressieve gedrag voor te zijn.
Agressief gedrag bij een peuter is dus helemaal niet zo raar. Maar het is natuurlijk wel de bedoeling dat je kindje leert dat dit gedrag niet mag. Let er ook op als je kind het wel goed doet en het netjes probeert op te lossen. Dan geef je je peuter een compliment en dat geeft zelfvertrouwen. Ook hier leert een peuter van. Reageer nooit agressief terug naar je peuter. Jij bent het voorbeeld voor je kindje en als jij slaat leert hij dus eigenlijk dat hij dat ook mag doen.
Lees ook: Omgaan met druk gedrag van een peuter!
