Waarschijnlijk heb je er ooit wel eens geluiden over gehoord: je mag niet te veel bukken en tillen tijdens de zwangerschap. Maar hoe zit dat nou eigenlijk precies? Vanaf wanneer mag dat niet, waarom mag je eigenlijk niet bukken en tillen tijdens de zwangerschap? Ik heb het voor je uitgezocht!
Zwangerschap tillen eerste weken
In je eerste weken kun je nog prima tillen, bukken, trekken en wat je ook maar wilt tijdens je zwangerschap. Uiteraard is het wel belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren. Het kan namelijk zijn dat je in de eerste weken van je zwangerschap behoorlijk last hebt van zwangerschapskwaaltjes.
Denk aan (ochtend)misselijkheid, eerder buiten adem of hoofdpijn. Voordat je bijvoorbeeld iets van 20 kilo gaat optillen is het wel verstandig dat je zeker weet dat je het ook aan kan. Soms kun je namelijk licht in je hoofd worden waardoor je een ongeluk veroorzaakt. Better be safe than sorry!
Bukken tijdens de zwangerschap gevaarlijk
Vanaf het moment dat je buikje serieuze porties aan gaat nemen (zo vanaf de 20 weken) is het zeer verstandig om nog meer op te letten met tillen en bukken. Het is niet zo dat je door te bukken en tillen tijdens de zwangerschap het risico op een miskraam vergroot of dat je jouw baby ontzettend veel schade aan doet.
In ieder geval: niet zover ik heb kunnen vinden. Wat wel gevaarlijk is bij tillen tijdens de zwangerschap, en dan vooral in de laatste maanden, is dat je jouw lichaam overbelast. Je gaat dan rugklachten krijgen of je vertilt je en valt met alle gevolgen van dien. Tijdens je zwangerschap verandert je conditie en je belastbaarheid namelijk aanzienlijk. Sommige dingen kun je gewoon niet meer.
Bukken en tillen werk tijdens zwangerschap
Werk je in een fabriek, de bouw, verzorgingshuis of verpleegtehuis, kinderdagverblijf, winkel, vervoersbedrijf, schoonmaakbedrijf of horeca? In dat geval zal je waarschijnlijk behoorlijk vaak moeten tillen en bukken op het werk. Maar ook vrouwen met jonge kinderen of vrouwen die weten dat ze vaak zwaar tillen moeten extra opletten. De rijksoverheid heeft de volgende regels betreffende bukken en tillen voor zwangere tijdens het werk:
- Beperk je zoveel mogelijk in handmatig tillen van gewichten. Dit geldt voor tijdens de zwangerschap en tot 3 maanden na de zwangerschap.
- Wanneer je toch moet tillen, dan moet het gewicht dat je in één handeling moet tillen minder zijn dan 10 kilo.
- Vanaf de 20ste week van de zwangerschap, til je niet meer dan 10 maal per dag maximaal 5 kilogram
- Vanaf de 30ste week van de zwangerschap til je niet meer dan 5 keer per dag, maximaal 5 kilogram
Daarnaast zegt de rijksoverheid dat je werkgever verplicht is om het werk zo te organiseren dat het geen schadelijke gevolgen heeft voor jou, je baby en de zwangerschap. In de laatste 3 maanden mag je dagelijks niet meer dan eenmaal per uur bukken, hurken en knielen. Daarnaast mag je niet staand langer dan een uur per dag voetpedalen bedienen.
Wat is je werkgever verplicht?
Ben je in loondienst? Dan heb je recht op begeleiding van een bedrijfsarts. Je mag al vrij vroeg in je zwangerschap een gesprek met de arts aanvragen. De bedrijfsarts kan samen met je bekijken welke risico’s je loopt op je werk (denk bijvoorbeeld ook aan schadelijke stoffen) en kan je advies uitbrengen.
Is er bij jou op het werk geen bedrijfsarts? Dan kun je naar de huisarts, verloskundige of gynaecoloog gaan en vervolgens hun advies met je werkgever bespreken. Je werkgever is vervolgens verplicht om oplossingen te zoeken en maatregelen te nemen als je door je werk te zwaar wordt belast. Het is daarom verstandig om je zwangerschap tijdig aan te kondigen op je werk zodat je werkgever de tijd krijgt aanpassingen te regelen voordat je te ‘groot’ bent.
Waarom niet tillen tijdens zwangerschap?
De reden dat je niet mag bukken of tillen tijdens de zwangerschap is puur omdat je lichaam minder veel gewicht kan dragen dan eerst en daardoor eerder overbelast is. Dit betekent dat je belastbaarheid minder is.
Tijdens, en eigenlijk ook na de zwangerschap treden er veel lichamelijke veranderingen op in een vrij korte tijd. Denk aan veranderingen in je conditie en in je houding. Hierdoor wordt je belastbaarheid verminderd. Om die reden heeft de overheid wettelijke regels opgesteld over hoeveel een zwangere vrouw maximaal mag tillen. Bijvoorbeeld de regel: Vanaf de 20ste week mag je niet meer dan 10 keer per dag 5 kg tillen. Waarom is dat?
Vanaf de 20ste week van je zwangerschap neemt je buikomvang toe. Jouw toenemende buikomvang heeft een grote invloed op de belasting van je rug en je balans. Stel je tilt een object van een schap dat op buikhoogte is. Als je niet zwanger bent kun je dichterbij de schap staan. Dat is het minst belastend. Maar door je buik moet je verder van de schap afstaan. Als je dan iets optilt wordt je rug veel meer belast omdat je verder van het object afstaat.
Daarnaast is je belastbaarheid tijdens het tillen ook lager omdat je niet alleen het gewicht van het object draagt, maar ook het gewicht van je baby. Je rug en bekken zijn ook sneller overbelast doordat gewrichtsbanden soepeler worden tijdens de zwangerschap. Om rugklachten en andere gezondheidsschade te voorkomen is dus heel belangrijk dat je rekening houdt met het feit dat je een verminderde belastbaarheid hebt tijdens de zwangerschap.
Hoe bukken en tillen tijdens de zwangerschap?
Je buikspieren hebben plaats moeten maken voor je groeiende buik. Normaal gesproken ondersteunen je buikspieren de rug tijdens tillen en bukken, maar daar kun je nu dus niet meer op rekenen. Daarom komt het allemaal neer op je rugspieren en die gaan naar verloop van tijd protesteren. Als je moet tillen volg dan de onderstaande tips:
- Moet je iets (of je kind) optillen van de grond, zak dan eerst door je knieën, til vanuit je benen. Je gebruikt je benen dus om omhoog te komen en houd je rug recht. Een squat dus.
- Zware boodschappen kun je het beste gelijk verdelen over twee tassen.
- Draag je kinderen zo dicht mogelijk tegen je lichaam aan en verdeel het gewicht. Zet je kind dus niet op één heup. Probeer in huis aanpassingen te doen (zoals trapjes etc.) om ervoor te zorgen dat je jouw kind zo min mogelijk moet tillen.
Je hebt bepaalde zwangerschapscursussen zoals zwangerschapsgym en mensendieck die extra aandacht besteden aan je houding, je rug en bekken en het bukken en tillen tijdens de zwangerschap. Mocht je hier interesse in hebben dan wordt er vast één gegeven bij jou in de buurt.
Buikpijn bij bukken zwanger
Heb je buikpijn bij bukken en ben je zwanger? Neem dan altijd meteen contact op met je huisarts of verloskundige. Het is ook verstandig om het bukken en tillen tijdens de zwangerschap even niet meer te doen.
