We hebben er allemaal weleens mee te maken gehad. Met iets dat zo mooi bedoeld is, maar eigenlijk één van de meest verraderlijke dingen is in ons leven: valse hoop. Een mooiere omschrijving is: hopen op een wonder, maar of je nu hoopt op een wonder of een slachtoffer bent van valse hoop: de teleurstelling is net zo groot.
Valse hoop is een trucje dat we allemaal weleens toepassen. Een klein middel, of eigenlijk een stap die je zet voor het eindstation: de hoop opgeven. Het is een kleine ontsnapping van de realiteit, waarin we onrealistische dromen proberen waar te maken. En hoewel we ergens weten dat het niet gaat lukken, blijven we vasthouden. Nog even vasthouden. Want de wonderen zijn de wereld nog niet uit toch?
Zwanger willen worden: een broedplaats voor valse hoop
Heel erg graag iets willen is een ware broedplaats voor valse hoop. Zwanger willen worden is zoiets. Je wilt het zo graag, dat je elk excuus aangrijpt om te denken dat het eindelijk zo ver is. Nu ik zwanger probeer te worden ben ik een koning in het creëren van valse hoop, elke maand opnieuw.
Zeker nu ik het begrip ‘innestelingspijn’ ken. Want elke steek die ik voel in de periode na onze dagen ‘in de slaapkamer’ en voor mijn volgende menstruatie, is verdacht. En naast de kleine steekjes die ik voel, ben ik erg alert op alle andere tekenen die een voorbode zijn van een zwangerschap.
Ben ik misselijk? Zijn mijn borsten pijnlijk? Ruik ik nu beter dan eerst?
Dit alles is een vage combinatie van hoop, valse hoop en iets zo graag willen dat het je ergens frustreert. En ik weet dat ik niet de enige ben. Op alle fora die ik heb bezocht, voelen de vrouwen elk pijntje in hun lichaam in de periode van innesteling en hopen ze vurig dat het deze maand wel raak is.
Het is een vervelende achtbaan en ergens hoop je dat je er inderdaad niet zo mee bezig was.
Mijn miskraam vol valse hoop
De laatste keer dat ik een zware dosis valse hoop over mij heen kreeg was net voordat ik mijn miskraam moest opwekken met medicijnen.
Bij mijn eerste echo kreeg ik te horen dat er geen vruchtje was. Enkel een leeg dooierzakje.
Ik was zo verbouwereerd en teleurgesteld dat het leek of ik mijn dromen voor mijn ogen uit elkaar zag barsten. Mijn lichaam maakte geen aanstalten om het dooierzakje zelf af te stoten, dus moest ik het zelf opwekken. Hiervoor moest ik een afspraak in het ziekenhuis maken. Daar werd opnieuw een echo gemaakt.
Ik kreeg de medicijnen nog niet mee, maar moest een week later terugkomen. Ze wilde eerst zeker weten of er echt niets in het dooierzakje zat. De kans was nihil, maar toch… Gewoon voor de zekerheid.
En toen begon bij mij de valse hoop te groeien. Zal er dan misschien toch iets zitten? Zal ik dan toch misschien zwanger zijn? Ik wist diep van binnen dat het onmogelijk was.
Ik vertelde mezelf dat ik geen hoop moest koesteren, maar mijn verlangen naar een baby vertroebelde de werkelijkheid.
Accepteren van de waarheid
Mijn verloskundige en de verloskundige in het ziekenhuis gaven beide aan dat er echt niets zat. Maar: ‘Regels zijn regels en we nemen liever het zekere voor het onzekere’. Ik kan me de weg naar huis nog zo goed herinneren. ‘Nee Roos, ga geen hoop koesteren’. Zei ik tegen mezelf. ‘Er zit echt niets. Maar toch… Misschien wel… Misschien ben ik wel die ene persoon van 1 op de 20.000 (ik noem maar een getal) waarbij er toch wel een vruchtje bleek te zijn’.
In het kwartier dat ik naar huis reed had ik een alternatieve werkelijkheid gecreëerd vol valse hoop en domme gedachten. Ik had erin kunnen blijven hangen, maar ondertussen heb ik bijgeleerd. Ben ik ouder en wijzer geworden. Ik weet hoe erg valse hoop zich kan opbouwen en volblazen totdat het geen hoop meer is, maar je er echt in gelooft.
En wanneer het dan toch echt niet wordt zoals je had gehoopt, voelt een teleurstelling als een mokerslag uit de duisternis. Het verdriet is dan nog groter. Groter dan wanneer je niet de valse hoop had gecreëerd. Groter dan wanneer je jezelf had gedwongen de vervelende waarheid te accepteren. Dus wat ik toen deed, was elke gedachte eraan, elke verleiding tot het creëren van hoop, wegduwen. Er is geen vruchtje, ik heb een miskraam. Deal with it!
Steun de slachtoffers van valse hoop
Ik schrijf dit stuk omdat ik veel ervaring heb met uit elkaar gespatte luchtkastelen waarbij mijn valse hoop de fundering was. Ik had mezelf veel pijn kunnen besparen als ik meteen had geaccepteerd wat zo duidelijk was, maar ik niet wilde horen.
Van denken dat het toch geen miskraam was, tot mijn ogen sluiten voor het drankprobleem van mijn lieve broer. En hopen dat hij er bovenop zou komen.
Ik hoorde en zag niet, wat ik niet wilde zien. En wat ik niet wilde horen.
Trap er niet in lieve dames. Laat je leven niet leiden door valse hoop. Sluit je ogen niet voor de harde waarheid. Verstop je niet voor het hier en nu. En nog belangrijker: woedt het vuurtje van valse hoop niet aan bij een ander.
Laten we met zijn allen in 2018 proberen om het aantal slachtoffers van valse hoop terug te brengen. Begin bij je jezelf. Laten we er alert op zijn en elkaar helpen. Geef de ander alleen hoop als er statistisch gezien een kans bestaat boven de 10%.
En help de ander in de overige gevallen zich voor te bereiden op het onvermijdelijke: De harde waarheid.
Weet jij nog wanneer jij slachtoffer was van valse hoop? Wanneer je hoopte dat iets zou gebeuren, terwijl je diep van binnen wist dat het absoluut onrealistisch was?
Deel je verhaal zodat we weten hoe valse hoop kan ontstaan en wat het aan kan richten.
