Toen ik zwanger was van mijn eerste kind, heb ik last gehad van ijzertekort tijdens de zwangerschap. En dat ijzertekort een lange nasleep en vervelende gevolgen kan hebben heb ik ook ervaren. Bij mij heeft het bijna drie jaar geduurd voordat mijn ijzergehalte weer op peil was! Geloof mij, daar word je letterlijk en figuurlijk erg moe van. Gelukkig ben ik tijdens mijn tweede zwangerschap nog steeds goed op peil qua ijzer. Ik vertel je alles over mijn ervaring, de gevolgen en het gevaar van ijzertekort!
Waarom ontstaat een ijzertekort tijdens de zwangerschap?
Omdat je een heel kindje aan het produceren bent heeft je lichaam extra ijzer nodig tijdens de zwangerschap. Een tekort aan ijzer is iets waar veel zwangere vrouwen mee te maken krijgen. Je lichaam maakt extra bloed aan om de baarmoeder, placenta en de baby van de nodige toevoer te kunnen voorzien. Tijdens de zwangerschap heb je ongeveer 1 liter extra bloed.
Voor de aanmaak van dit bloed is het mineraal ijzer nodig. Tijdens de controles bij de verloskundige wordt je Hb-gehalte geprikt. Dit is het hemaglobine gehalte, een onderdeel van de rode bloedcellen dat zuurstof door ons lichaam vervoert. Normaal gesproken is je hb gehalte voor een zwangerschap ongeveer 7,5 mmol/l en daalt dit tot 6,5. Bij mij was het tijdens mijn eerste zwangerschap minder dan 4!
Wat zijn de symptomen van ijzertekort als je zwanger bent?
Bij mij waren de symptomen van ijzertekort vooral duizeligheid en vermoeidheid. In combinatie met een lage bloeddruk zorgde het er voor dat ik meerdere keren tijdens mijn zwangerschap uit het niets van mijn stokje ging. Zoals in de rij op Schiphol. Ik werd wakker met een stewardess die mijn benen in de lucht hield, een rare gewaarwording die je niet snel meer vergeet.
Maar er zijn veel meer symptomen van ijzertekort tijdens de zwangerschap. Zo kan je hoofdpijn krijgen, bleek zien of snel buiten adem zijn. Ook kan je last krijgen van bovenmatig veel spierpijn, rusteloze benen en hartkloppingen tijdens de zwangerschap.
Wat kunnen de gevolgen zijn van ijzertekort tijdens de zwangerschap?
Door een tekort aan ijzer kan bloedarmoede ontstaan. Veel mensen verwarren ijzertekort en bloedarmoede sowieso al met elkaar en denken dat het hetzelfde is. Maar dit is zeker niet hetzelfde.
Pas bij een ernstig tekort aan ijzer spreken we van bloedarmoede! Hierdoor raakt de ijzervoorraad in je lichaam uitgeput en houdt de productie van hemoglobine zelfs helemaal op. Als het niet wordt behandeld kan het gevaarlijk zijn en de kans op complicaties voor de baby toenemen, zoals een verhoogde kans op vroeggeboorte en een laag geboortegewicht.
Lees ook: Welke vitamines zijn nodig tijdens de zwangerschap?
Wat kan je doen aan ijzertekort tijdens de zwangerschap?
Het meeste ijzer kan je halen uit voeding. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer. Drink dus bijvoorbeeld een glas sinaasappelsap bij het eten. Dranken die de ijzeropname remmen zijn thee, zuivelrijke dranken en koffie. Het is dus af te raden om deze dranken te drinken tijden het eten.
Ook is het aan te raden om ijzerrijk voedsel te eten tijdens je zwangerschap. Denk bijvoorbeeld aan groene bladgroenten, zoals spinazie. Ook broccoli bevat veel ijzer. Vlees, vis, schaaldieren, kip en eieren zijn ook een goede bron van ijzer. Net als peulvruchten, noten en appelstroop. maar ook chlorella is rijk aan ijzer.
IJzertabletten of aan het infuus
Als de verloskundige een te laag ijzergehalte constateert zal je waarschijnlijk dit soort ijzertabletten voorgeschreven krijgen. Misschien in combinatie met een ijzerhoudende drank. De bedoeling is natuurlijk om je ijzergehalte weer op te krikken voor de bevalling in zicht is. IJzertabletten kunnen helaas wel vervelende bijwerkingen hebben, zoals diarree en zwarte ontlasting. Gelukkig is dit onschuldig.
Bij mij is het tijdens de zwangerschap dus niet gelukt om mijn ijzer op peil te krijgen. Omdat mijn dochter te vroeg werd geboren en ik veel bloedverlies had tijdens de bevalling werkte dit niet echt in mijn voordeel.
Lange termijn gevolgen van ijzertekort
Achteraf ben ik veel te lang met mijn klachten blijven rondlopen. Toen mijn dochter een jaar of twee was, had ik nog steeds last van de gevolgen van mijn ijzertekort tijdens mijn zwangerschap.
Ik was zo moe dat ik mijn ogen amper open kon houden. Ik zag constant sterretjes en was vaak duizelig. En ik zag er uit als een wandelend spook. Toen bleek dat mijn ijzer gehalte nog steeds veel te laag was, ben ik uiteindelijk doorgestuurd naar het ziekenhuis. Daar heb ik een maagonderzoek gehad om te kijken of er geen interne bloeding was. Dit was gelukkig niet het geval. Vlak daarna kreeg ik een infuus met een zak ijzer. En sindsdien is het weer goed.
Mijn hb-gehalte is nu nog netjes 7,1 en ik hoop dat dit zo blijft. Omdat bij mij de ijzertabletten dus niet aanslaan, mag ik weer aan het infuus mocht dit nodig zijn. Dat is een geruststellende gedachte.
Mijn tip: loop niet te lang rond met ijzertekort tijdens de zwangerschap, maar ook zeker niet met ijzertekort ná de zwangerschap. Door de gevolgen kan je je heel belabberd voelen, terwijl het ijzertekort dus vrij ‘simpel’ opgelost kan worden.
Lees ook: Vlees eten tijdens de zwangerschap! Wel of niet doen?