De ene peuter kan met een stalen gezicht een leugen vertellen, terwijl je bij een ander kind binnen een seconde door hebt dat er niets waar is van wat hij zegt. Maar, kan een peuter al liegen en vanaf welke leeftijd gaan kinderen eigenlijk liegen? Waarom doen ze dat?
Liegen in verschillende leeftijden
Ik zie echt een wezenlijk verschil bij onze twee dochters. Onze oudste is 5 jaar en kan echt met een stalen gezicht een leugen vertellen. Soms heb ik serieus geen idee of het nou wel of niet waar is wat ze zegt. Maar onze jongste van twee is daar gelukkig nog niet mee bezig.
Toen er laatst een bloempot omviel kwam ze met een heel schuldbewust gezichtje naar me toe. Pakje mijn hand en trok me mee naar de plek des onheils: “Kijk mama, pot! Mieja daan, o oow!” Dat zou onze 5-jarige nu echt niet meer doen.
Liegen peuters tussen de 2 en 4 jaar?
Als je peuter tussen de 2 en 4 jaar oud is, heeft hij een hele grote fantasie. En die fantasie en werkelijkheid willen nog wel eens door elkaar lopen. Als je peuter iets vertelt wat niet waar is, doet hij dit eigenlijk niet bewust, maar omdat hij het bijvoorbeeld heel graag wil.
Kinderen gaan op deze leeftijd wel beseffen dat ze straf kunnen krijgen, of dat papa en mama boos kunnen worden. Toch gaat liegen tot een jaar of vier vaak niet bewust. Wel kan je peuter per ongeluk een leugentje vertellen, omdat hij het op een andere manier bedoelt.
Bijvoorbeeld de bloempot die Myrah omgooide, ze had ook kunnen zeggen dat ze het niet gedaan had, omdat ze bedoelt dat ze het niet expres deed. Ook als je peuter het niet meer weet, kan het zijn dat hij liegt, ook dan is het eigenlijk uit onmacht. Je kindje in de peuterleeftijd zal je dus meestal nog niet bewust voor liegen.
Liegen kinderen vanaf 4 jaar?
Als je kindje eenmaal op school zit, dan gaat zijn ontwikkeling in een sneltreinvaart. Hij zal al snel leren hoe hij zich in een ander kan verplaatsen en die ‘vaardigheid’ is nodig om te kunnen liegen.
Kindjes van vier jaar leren al snel liegen om onder een straf uit te komen bijvoorbeeld. Wel is liegen pas echt liegen als je kind beseft dat wat hij of zij zegt niet waar is. Om te kunnen liegen moet een kind dus de feiten kunnen verdraaien.
Lees ook: Heb jij je peuter op een leugen betrapt? Dit moet je doen!
Waarom gaat een peuter liegen?
Je wilt je peuter natuurlijk al snel leren dat liegen niet mag. Maar waarom gaan kinderen eigenlijk liegen?
-
Aandacht
Ken je de reclame van “Mijn papa werkt bij MacDonalds!” nog? Kinderen die tegen elkaar opboksen om het beste verhaal te hebben. Het is best mogelijk dat je kind gaat liegen om aandacht te krijgen. Negatieve aandacht is immers ook aandacht!
-
Anderen niet willen teleurstellen
Jij had nog zo tegen je kindje gezegd dat hij voorzichtig moest doen met zijn nieuwe schoenen. En als hij thuiskomt zitten ze onder de modder. Hij zal bij hoog en laag beweren dat hij dat niet gedaan heeft, omdat hij weet dat je teleurgesteld bent.
-
Bang voor straf
Als je kindje beseft dat zijn nieuwe schoenen onder de modder zitten, voelt hij misschien wel een straf aankomen. Nog een reden voor hem om te zeggen dat hij van niets weet. Lees hier wat tips bij het belonen en straffen van een peuter.
-
Gemakzucht
Zeggen dat hij zijn tanden heeft gepoetst, terwijl dat niet zo is. Herkenbaar? Kinderen hebben vaak gewoon geen zin om te doen wat we ze vragen en dan is een leugentje de makkelijkste weg.
-
Onzekerheid
Ook peuters die onzeker zijn kunnen daardoor gaan liegen. Om zich zekerder te voelen, of zich stoerder voor te doen dan ze eigenlijk zijn.
Natuurlijk is het niet leuk als je peuter tegen je liegt, maar je weet in ieder geval wel dat hij zich kan inleven in anderen en feiten kan verdraaien. En zeg eens eerlijk, hoe vaak lieg jij eigenlijk tegen je kind? “Nee, oma is niet thuis” als je kind weer naar oma wil. Of “de ijsjes zijn op” terwijl de vriezer nog vol ligt? Juist…
Lees ook: Dagritme kaarten voor een peuter! Hoe gebruik je ze?