Krijgen jullie een kind, maar zijn jullie niet getrouwd? Hebben jullie geen geregistreerd partnerschap, maar wil de partner wel voor het kind zorgen en verantwoordelijkheid dragen? Dan moet de biologische vader of duomoeder het kind erkennen en ouderlijk gezag aanvragen. Als dit niet wordt gedaan is er wettelijk gezien niets geregeld en komt ongeveer alles op het bordje van de moeder terecht. Het betekent ook dat je geen enkele zeggenschap hebt over het kind. Lees hier wat je moet regelen bij niet getrouwd maar wel een kind!
Waarom trouwen voor een kind?
Ben je niet getrouwd maar heb je wel een kind of ben je zwanger maar niet getrouwd of hebben jullie geen geregistreerd partnerschap (let op: dit is niet hetzelfde als samenlevingscontract) dan is er wettelijk gezien niets geregeld.
De biologische vader of duomoeder wordt dus niet erkend als de officiële ouder en heeft dus nul rechten. Ook is er niets vastgelegd over wat er moet gebeuren als jullie relatie stuk loopt, of wanneer één van jullie komt te overlijden. Alles komt op het bordje van de moeder terecht.
Als je niet getrouwd bent, moet je het kind eerst erkennen en daarna ouderlijk gezag aanvragen.
Trouwen jullie met elkaar dan is dat allemaal niet nodig. De vader of duomoeder is meteen wettelijk gezien de ouder en draagt direct ook zorgen voor het kind. Alles is meteen geregeld en vastgelegd en dat kan een hoop gedoe schelen.
Zwanger en niet samenwonend
Stellen die gezamenlijk een huis kopen hebben een samenlevingscontract, maar dit heeft niet veel betekenis voor jullie kind. Dus ook al woon je samen of niet en je partner wil een rol spelen in het leven van het kind, dan moet diegene het kind erkennen en ouderlijk gezag aanvragen. Dat kan ook als jullie niet samenwonen.
Zwanger en een samenlevingscontract? Dan moet de partner alsnog het kind erkennen en ouderlijk gezag aanvragen!
Als de persoon die niet de moeder is, betrokken wil zijn bij het kind, moet hij of zij eerst het kind erkennen. Dit kan bij de gemeente gedaan worden. Als je het kind erkent, dan heb je een onderhoudsplicht. Mochten jullie uit elkaar gaan dan heb je recht op informatie, omgang en consultatie, maar het betekent niet dat je automatisch voor het kind gaat zorgen. Je kind kan wel van je erven, mag je achternaam dragen en kan mogelijk je nationaliteit krijgen.
Hebben jullie nog geen samenlevingscontract?
De kosten kunnen aardig oplopen en misschien is dat wel de reden dat jullie er mee gewacht hebben. Maar als je niet getrouwd bent, maar wel samen een kind hebt en je toch vanalles moet regelen dan is dit misschien wel een goed moment.
Tip: Regel je samenlevingscontract online! Zo kan je het contract thuis op je gemak invullen en hoef je vervolgens alleen jullie handtekening bij de notaris te zetten. Dat maakt het een stuk voordeliger, omdat de notaris veel minder tijd kwijt is. Het is dus ‘gewoon’ een notarieel en officieel samenlevingscontract, maar flink lager in prijs.
En als je toch bezig bent, regel dan gelijk jullie testament, zodat je het bewind en de voogdij van jullie kind vastlegt!
Kosten kind erkennen
De eerste stap die handig is om te nemen als jullie wel een kind hebben, maar niet zijn getrouwd, is het kind erkennen. Dit kan voor de geboorte, direct na de geboorte als je het kind aangeeft bij de gemeente of een tijdje na de geboorte. Je kunt zelfs een kind erkennen als het kind ouder is dan 16 jaar. Als het kind jonger is dan 12 jaar moet de moeder altijd schriftelijk toestemming geven.
Je kind erkennen kan via de gemeente waar het kind geboren wordt of is. Wat de kosten hiervan zijn scheelt per gemeente. De erkenning aanvragen is gratis. Een afschrift van de erkenningsakte is rond de 13 of 15 euro.
Voorwaarden om kind te erkennen
Als je het kind wilt erkennen moet je aan de onderstaande voorwaarden voldoen:
- Je moet ouder zijn dan 16 jaar.
- De moeder heeft toestemming gegeven.
- Als het kind 12 jaar is, dan heb je naast toestemming van de moeder, ook toestemming van het kind nodig.
- Je mag geen bloedverwant van de moeder zijn.
- Er mogen niet meer dan 2 ouders zijn. Dus als iemand anders het kind al heeft erkend, dan kan een derde persoon dat niet meer doen.
- Mocht je onder curatele staan, dan heb je eerst toestemming nodig van de kantonrechter.
Niet getrouwd maar wel een kind: Ouderlijk gezag regelen!
Als je het kind erkent, betekent dat niet dat je ook ouderlijk gezag hebt. Mocht bijvoorbeeld de moeder overlijden, dan betekent dit niet dat jij automatisch voor het kind mag zorgen. Je bent dus geen wettelijke vertegenwoordiger en je mag geen beslissingen nemen over de opvoeding. Als je dit wilt dan moet je ouderlijk gezag aanvragen. Ouderlijk gezag is de plicht en het recht om als ouder, voor het kind te zorgen en op te voeden. Je mag ook officiële handelingen uitvoeren namens het kind.
Het ouderlijk gezag moet je aanvragen bij de rechtbank. Voordat het ouderlijk gezag aangevraagd kan worden, moet de vader of duomoeder eerst het kind erkennen. Vervolgens moet je samen het ouderlijk gezag aanvragen. Je kunt het verzoek digitaal indienen. Jullie moeten dan beide beschikken over een DigiD en het Burgerservicenummer van je baby. De digitale aanvraag kan 7 dagen na de geboorte van jullie kind en het kind moet wel al ingeschreven zijn bij de gemeente.
Het is ook mogelijk om het ouderlijk gezag schriftelijk aan te vragen. Hiervoor heb je een uittreksel van de geboorteakte nodig waarop vermeld staat dat het kind is erkend. Verder moeten jullie beide de kopieën meenemen van jullie identiteitsbewijs. Het formulier kunnen jullie hier downloaden.
Vragen jullie het gezag digitaal aan, dan is dat gratis. Als je het schriftelijk doet zitten hier kosten aan vast aangezien je documenten moet meesturen die je moet opvragen bij de gemeente. De kosten zijn per gemeente verschillend.
Niet getrouwd maar wel een kind en overlijden
Als het kind is erkend, dan kan het kind erven van beide ouders. Zijn jullie niet getrouwd maar wel een kind of hebben jullie geen geregistreerd partnerschap, dan is het verstandig om in een testament vast te leggen wat je kind krijgt. Doe je dat niet, dan heeft je kind automatisch recht op een bepaald bedrag. Dit bedrag moet binnen korte tijd worden uitbetaald.
Hebben jullie samen bijvoorbeeld een huis gekocht, dan heeft het kind recht op de helft van de waarde van het huis. Dit moet binnen een half jaar betaald worden, ook al heb je het niet op je bankrekening staan. Het komt geregeld voor dat de overgebleven ouder het huis moet verkopen omdat ze anders het bedrag niet kunnen betalen. Hoe krom dit ook is. Dit kun je voorkomen door een testament op te stellen.
Naar de notaris met een baby en niet getrouwd?
Niet getrouwd maar wel een kind, dan is het altijd verstandig om langs te gaan bij een notaris om het één en ander vast te leggen. Bijvoorbeeld een testament voor jullie kind, ook wanneer jullie (niet) getrouwd zijn. Zo voorkomt je dat bij overlijden, het kind de helft erft en de overgebleven ouder met schulden komt te zitten. Bij overlijden gaat de erfenis namelijk altijd naar de kinderen en niet naar de partner (als jullie niet getrouwd zijn).
Ook als het kind nog te jong is, krijgt hij of zij al het geld. Dit kun je voorkomen door een testament op te stellen en de partner als erfgenaam te benoemen. Het kind krijgt het erfdeel dan na overlijden van de andere partner of je legt een andere regeling vast. Als je getrouwd bent, is dit al automatisch op deze manier geregeld.
Een notaris kan je daarnaast ook helpen met andere zaken omtrent erfenis etc. Als je dus problemen in de toekomst wilt voorkomen, is het echt noodzakelijk om het één en ander wettelijk vast te leggen.
Wat moet je regelen als je zwanger bent en niet getrouwd?
In het kort nog even een overzicht van hetgeen jullie moeten regelen als je niet getrouwd bent maar wel een kind hebt:
- Erkennen van het kind bij de gemeente voor of direct na de geboorte.
- Zeven dagen na de geboorte ouderlijk gezag aanvragen bij rechtbank in de buurt.
- Langsgaan bij de notaris om erfenis en dergelijke vast te leggen.
Wil je niks vergeten? Lees hier per trimester wat je moet regelen bij zwangerschap!
