Een placenta praevia houdt in dat de placenta dichtbij of (deels) over de inwendige opening van de baarmoeder ligt. De placenta blokkeert dus (deels) de uitgang. Dat is natuurlijk niet praktisch als je wilt gaan bevallen en daarnaast kan een placenta praevia flink bloedverlies veroorzaken. Lees hier meer over de gevolgen van een laagliggende placenta.
Wat is een placenta praevia?
Placenta praevia betekent ‘laagliggende’ of ‘voorliggende placenta’. Het houdt in dat de placenta te laag is ingenesteld. Wanneer je eitje wordt bevrucht nestelt deze zich in samen met de placenta. De placenta (ook wel moederkoek genoemd) is nodig om je baby te voorzien van voedingsstoffen en zuurstof. De locatie waar het vruchtje en de placenta zich innestelen is ergens in de baarmoeder, maar kan dus in principe overal zijn.
En soms, soms is de locatie die de placenta uitkiest niet zo heel handig. Deze locatie ligt namelijk (te) dichtbij of soms over de inwendige opening van de baarmoeder. Hierdoor wordt de uitgang geblokkeerd en dat is natuurlijk niet handig als je na 9 maanden je baby eruit moet persen.
Wanneer heb je een laagliggende placenta?
Een laagliggende placenta wordt soms ook wel een ‘voorliggende placenta’ genoemd. Er zijn verschillende vormen bekend:
- Placenta praevia marginallis: De placenta ligt dichtbij de inwendige opening van de baarmoeder, maar ligt er niet overheen.
- De placenta praevia lateralis: Hierbij ligt de placenta deels over de opening van de baarmoeder.
- Placenta praevia totalis: Zoals het laatste woord al een beetje zegt, betekent dit dat de placenta compleet (totaal) over de inwendige opening van de baarmoeder ligt.
Lees ook: Wat is een loslatende placenta?
Hoe wordt een placenta praevia ontdekt?
Tijdens een echo wordt een placenta praevia ontdekt. Soms is het al zichtbaar bij de 12 weken echo. Ongeveer 5% van de zwangere vrouwen heeft een laagliggende placenta in het begin van de zwangerschap. Er is dan nog niets aan de hand, want door de groei van de baarmoeder kan de placenta naar boven groeien waardoor hij dus niet meer bij de opening van de baarmoeder ligt. Om die reden wordt er gewacht tot de 20 weken echo.
Soms wordt de placenta praevia ontdekt doordat je last hebt van bloedverlies tijdens de zwangerschap en hiervoor doorgestuurd bent naar een gynaecoloog.
Naast een laagliggende placenta kan de placenta ook aan de voorkant of achterkant liggen!
Hoe groot is de kans op een laagliggende placenta?
Ongeveer 1% van de zwangere vrouwen die bij de 12 weken echo een placenta praevia hadden, hebben het rond de 20 weken nog steeds. Hier wordt goed naar gekeken tijdens de 20 weken echo. Ook dit keer wordt er geen actie ondernomen omdat de placenta nog steeds naar boven kan groeien. Wel zal je rond de 30 tot 32 weken zwangerschap weer op controle moeten komen. Als de placenta nog niet is ´opgetrokken´ wordt je doorverwezen naar een gynaecoloog. Je zal dan ook in het ziekenhuis bevallen.
Rond de uitgerekende datum is bij slechts 0,3 tot 0,9% van de vrouwen nog steeds sprake van een laagliggende placenta. De kans is dus heel klein, maar wel aanwezig.
Mogelijke complicaties bij de bevalling bij een placenta praevia
Er zijn een paar complicaties bekend bij placenta praevia.
- De eerste is bloedverlies. Bloedverlies wordt veroorzaakt doordat de placenta een beetje loslaat van de baarmoederwand. Hierbij gaan bloedvaatjes open wat leidt tot een paar druppels bloedverlies tot veel bloedverlies met stolsels. De hoeveelheid kan dus verschillen.
Hoe verder je bent in de zwangerschap, hoe groter de kans dat je gaat vloeien. Dat komt omdat je baarmoeder steeds meer uitrekt waardoor de placenta eerder kan losscheuren. Het bloedverlies kan gepaard gaan met harde buiken of weeënachtige pijn. Meestal gaan vrouwen ’s nachts of vroeg in de ochtend vloeien. Als je veel bloed verliest kan dat gevaarlijk zijn. Bij hele grote hoeveelheden loop je het risico in shock te raken wat niet alleen voor jou gevaarlijk is, maar ook voor je baby.
Neem altijd meteen contact op met de gynaecoloog of verloskundige als je bloedverlies hebt!
- Een tweede verschijnsel is dat de baby niet goed kan indalen later in de zwangerschap doordat de placenta de uitgang blokkeert.
Behandelingsmogelijkheden
Als na 30-32 weken bij de echo is vastgesteld dat je een placenta praevia hebt dan wordt je doorverwezen naar het ziekenhuis waar je begeleid wordt door een gynaecoloog. Je zal ook in het ziekenhuis gaan bevallen. Vervolgens is het afhankelijk van de plek waar de placenta precies ligt (naast de opening, deels op de opening of geheel op de opening) hoe de bevalling gaat verlopen.
Het is mogelijk dat je een keizersnede moet omdat de doorgang wordt geblokkeerd. Ook als er sprake is van veel vaginaal bloedverlies zal er waarschijnlijk gekozen worden voor een keizersnede. Wordt de ingang deels geblokkeerd, dan wordt er altijd bekeken of vaginaal bevallen mogelijk is, hier gaat dikwijls de voorkeur naar uit.
-
Behandeling zonder bloedverlies
Als je geen vaginaal bloedverlies hebt mag je gewoon naar huis. Je zal het advies krijgen om veel rust te houden, geen zware dingen te tillen, weinig lichamelijk te bewegen, mogelijk te stoppen met werken en even geen seks meer te hebben tot je bevalling. Rond de 36ste week van de zwangerschap zal je weer op controle moeten.
-
Behandeling met bloedverlies
Heb je wel bloedverlies, dan wordt je in het ziekenhuis opgenomen. Je kun dan het volgende verwachten: een bloedonderzoek (om te kijken of je geen ijzertekort hebt), dagelijks een CTG (hartfilmpje van je baby), veel bedrust (als je bloed verliest mag je zelfs het bed niet uit), een infuus met vocht en bloed om het aan te vullen. De hoeveelheid bloed dat je verliest wordt altijd gemeten door het maandverband met bloed te wegen.
Wanneer het bloedverlies dermate erg is, kan het voorkomen dat het kindje eerder wordt gehaald, of je baby besluit zelf om eerder te komen.
