Rode hond is een besmettelijke ziekte die overgedragen wordt door een virus. Dankzij het Rijksvaccinatieprogramma komt rode hond nog maar weinig voor in Nederland. De meeste kinderen zijn er dus tegen ingeënt. Maar natuurlijk kan het gebeuren dat het toch de kop opsteekt. Op zich is een besmetting met rode hond niet heel erg, zeker niet voor kinderen, maar het is wél gevaarlijk voor vrouwen die in de eerste vier maanden van de zwangerschap zitten. Lees hier meer over rode hond en zwangerschap!
Wat is rode hond precies?
Rode hond is een besmettelijke vlekjesziekte die veroorzaakt wordt door een virus. Virussen worden verspreid van mens tot mens via speeksel. Bijvoorbeeld door hoesten, niezen en praten. Het kan ook verspreid worden via de handen door bijvoorbeeld hetzelfde bestek, deurklinken, speelgoed of andere objecten aan te raken.
In de meeste gevallen begint de ziekte bij kinderen met een verkoudheid en opgezette klieren in de nek. Na een dag verschijnen er rozerode vlekjes in het gezicht en achter de oren. Binnen een paar uur kunnen de vlekjes zich verspreiden over het gehele lichaam. Soms kan het net lijken of heel de huid rood ziet. Na een paar dagen verdwijnt de uitslag. Ongeveer 50% van de kinderen toont helemaal geen ziekteverschijnselen.
Wanneer is rode hond besmettelijk?
Rode hond is besmettelijk vanaf 10 dagen voor het verschijnen van de vlekjes, tot 7 dagen na het verschijnen van de vlekjes. Na besmetting duurt het 2 tot 3 weken voordat de eerste ziekteverschijnselen zich aantonen.
Kortom: als je vlekjes ziet dan ben je eigenlijk al te laat en kan je al besmet zijn. Nogmaals: voor kinderen valt het verloop van de ziekte mee en genezen ze vanzelf na een paar dagen.
Zwangere vrouwen die in de eerste 4 maanden van de zwangerschap zitten moeten wel heel erg oppassen met rode hond!
Waarom is rode hond gevaarlijk voor zwangere vrouwen?
Rode hond, ook wel rubella genoemd, is gevaarlijk voor zwangere vrouwen. Specifieker: voor de baby, de zwangere vrouw zal er niet direct heel ziek van worden. De kleine ongeboren baby wel. Hoe jonger de baby is, hoe groter de kans op aangeboren afwijkingen door rode hond.
Maar let op: rode hond is alleen gevaarlijk voor zwangere vrouwen die hier nooit tegen gevaccineerd zijn!
Vrouwen die geboren zijn vanaf 1974 zijn als het goed is ingeënt tegen de rode hond. De vaccinatie beschermt voor 95 tot 97%. De kans is dus heel klein dat je rode hond toch krijgt ondanks dat je er tegen gevaccineerd bent. De antistoffen die je dankzij het prikje binnenkrijgt, draag je jouw hele leven mee.
Ben je nooit gevaccineerd en krijg je voor de eerste keer de ziekte? Dat kan vervelende gevolgen hebben voor je kindje. Het virus kan een infectie veroorzaken aan de placenta waardoor het in de bloedbaan van je baby terecht komt.
Gevolgen van rubella bij de ongeboren baby
- Doofheid;
- Hartafwijkingen;
- Oogafwijkingen;
- Onderontwikkelde longen;
- Aandoeningen aan centrale zenuwstelsel.
Wanneer is rode hond tijdens de zwangerschap het meest gevaarlijk?
Een besmetting met rode hond is het meest gevaarlijk in de eerste weken van de zwangerschap. Hierna neemt het gevaar snel af.
- 1 tot 4 weken zwangerschap, risico is 80%
- 4 tot 8 weken zwangerschap, risico is 40%
- 8 tot 12 weken zwangerschap, risico is 20%
- 12 tot 16 weken zwangerschap, risico is 10%
Na de 16 weken is de kans op besmetting van je ongeboren kindje nog maar heel klein.
Besmetting rode hond voorkomen
Vraag allereerst aan je ouders of je vroeger bent ingeënt tegen rode hond. Als je na 1974 bent geboren en je ouders hebben je alle vaccinaties laten geven, dan ben je ingeënt. Ben je voor 1974 geboren, dan heb je waarschijnlijk geen inenting gehad.
Ook bepaalde gemeenschappen in Nederland slaan de vaccinaties over, vraag ook dit na aan je ouders.
Weet je niet of je bent ingeënt of niet, dan kan je jouw bloed hierop laten testen. Geef dit meteen aan bij de verloskundige tijdens het eerste consult of ga naar de huisarts.
Ben je niet ingeënt tegen rode hond en zwanger dan kan je jezelf helaas niet alsnog laten inenten. In ieder geval niet zolang je zwanger bent. Na de zwangerschap kan dit wel.
Wat je daarnaast kunt doen om besmetting te voorkomen is de kinderopvang, peuterspeelzaal of basisschool vermijden als daar gevallen van de rode hond bekend zijn. Zorg er ook voor dat jouw kind ervoor ingeënt is, want als je dit niet doet en je kind raakt besmet is de kans heel groot dat jij het ook krijgt en dat wil je niet tijdens de zwangerschap.
Lees ook: Afwijkingen aan de heupjes bij de baby!
Wat als je in aanraking bent geweest met een besmet kind tijdens de zwangerschap?
Gelukkig komt rode hond in Nederland nog maar weinig voor omdat de meeste kinderen hiertegen ingeënt zijn. De inenting tegen rode hond krijgen kinderen als ze 14 maanden oud zijn, dit heet de BMR prik.
Helaas is er een beweging gaande van mensen die tegen vaccinaties zijn. Gevolg is dat minder kinderen zich laten inenten waardoor bepaalde ziektes, zoals de rode hond, weer terugkeren in onze samenleving.
Tijdens de eerste 4 maanden van je zwangerschap is het belangrijk zo voorzichtig mogelijk te zijn. Houd de berichten van het nieuws in de gaten, meestal wordt er bekend gemaakt wanneer bepaalde ziektes in omloop zijn.
Vraag ook aan het kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of school of zij gevallen van rode hond kunnen bekendmaken. Zorg er daarnaast voor dat je contact met kinderen vermijdt als je vermoedt dat de ziekte in omloop is.
Je hoeft overigens niet in afzondering te leven, de ziekte is besmettelijk, maar je moet dan wel echt in aanraking komen met het kind dat besmettelijk is.
Ben je zwanger en denk je dat je besmet bent met rode hond, ga dan meteen naar de huisarts om je bloed te laten onderzoeken. Mocht je het virus in je lichaam hebben dan kan de huisarts besluiten je immunoglobulines (is antistoffen) te geven. Dit kan helpen, maar helaas werkt het niet altijd. Mocht het niet werken, dan zal er misschien met je besproken worden of het verstandig is de zwangerschap voort te zetten aangezien de kans op aangeboren afwijkingen door besmetting erg groot kunnen zijn.
