In Nederland hebben we de keuze of we thuis of in het ziekenhuis willen bevallen. Natuurlijk is dit afhankelijk van hoe je zwangerschap verloopt. Als er complicaties optreden en je een ‘medische indicatie’ krijgt moet je sowieso in het ziekenhuis bevallen. Steeds minder zwangere vrouwen kiezen voor een thuisbevalling. Maar door het tekort aan ziekenhuispersoneel, zeker nu als je zwanger bent tijdens corona, is het soms lastig om een plekje in het ziekenhuis te vinden om te bevallen.
Waardoor is het tekort aan ziekenhuispersoneel ontstaan?
Het ziekenhuispersoneel is al jaren ontevreden. De werkdruk is veel te hoog, er is te weinig tijd voor de patiënten en de lonen moeten omhoog. Het ziekteverzuim in de zorg is enorm gestegen, en veel studenten die een medische opleiding volgen stoppen hier al mee voor ze echt aan het werk zijn.
Er zijn zo’n 30.000 vacatures in de zorg op dit moment, en er komen steeds meer patiënten bij. Mede door de vergrijzing en sinds kort ook door het coronavirus worden angstvallig onze problemen in de zorg zichtbaar. In combinatie met het personeelstekort, dat steeds erger wordt, omdat steeds meer mensen de zorg verlaten, wordt de werkdruk dus alleen maar hoger. Steeds meer personeel gaat uitkijken naar een andere baan.
Wat zijn de gevolgen voor de ziekenhuisbevallingen?
Als je met spoed, of op medische indicatie in het ziekenhuis moet bevallen is er over het algemeen weinig aan de hand. Hier gelden speciale protocollen voor en daar wordt dus rekening mee gehouden. Anders wordt het als je zelf kiest voor een ziekenhuisbevalling, een poliklinische bevalling.
Verloskundigen zijn soms echt even bezig om een barende vrouw in een ziekenhuis onder te kunnen brengen. Niet omdat er letterlijk geen plek is, maar omdat er geen personeel is. Een poliklinische bevalling wordt in principe begeleid door je eigen verloskundige. Maar er moet wel een medische achtervang paraat staan voor als er complicaties optreden. En dat is dus het probleem, door het grote personeelstekort en de huidige crisis kunnen ziekenhuizen die achtervang niet garanderen. En kunnen ze dus een poliklinische bevalling weigeren.
Hierdoor moet soms worden uitgeweken naar ziekenhuizen ver uit de regio. Wat voor de barende vrouw veel stress met zich mee brengt. Beeld jezelf maar even in dat je niet naar het ziekenhuis kunt waar je heen zou gaan. Maar ineens een half uur langer moet rijden naar een ziekenhuis 30 kilometer verderop.
Welke risico’s brengt dit met zich mee?
Ik ben momenteel zwanger van onze tweede, en omdat mijn eerste bevalling vrij snel ging heeft de verloskundige me al voorbereid op een eventuele thuisbevalling. “Ons” ziekenhuis is een kwartier rijden, en in onze regio is dit probleem nog niet zo groot. Maar als dat wel zo zou zijn zou de kans op een thuisbevalling voor mij des te groter worden.
Een kwartier in de auto vond ik de vorige keer al heftig, maar als we zouden moeten uitwijken zou de rit al gauw 40 minuten duren. En dan zou de baby best eens op de A28 geboren kunnen worden. Dat is ook een van de risico’s die genoemd wordt, het leuren met een barende vrouw moet in sommige gevallen niet te lang duren.
In de regio Utrecht moest een verloskundige zeven ziekenhuizen langs bellen voor ze een plekje vond, uiteindelijk konden ze naar Tiel, 45 minuten rijden zonder spits. Behalve voor veel extra stress kan dit ook tot complicaties lijden, of tot bevallingen op de snelweg of parkeerplaats. En dat terwijl er in de meeste ziekenhuizen ruimte genoeg is.
Waarom kiezen minder vrouwen voor een thuisbevalling?
Vroeger was het normaal om thuis te bevallen, ging je alleen naar het ziekenhuis als er iets mis was. In het buitenland is dit al lang niet meer het geval, en zeker in Amerika is een thuisbevalling bijna ondenkbaar.
Ook in Nederland kiezen we tegenwoordig steeds vaker voor een poliklinische ziekenhuisbevalling. Mede door de toenemende vraag naar pijnstilling bij de bevalling.
Een ruggenprik of pijnpompje kan in het ziekenhuis wel toegediend worden, maar bij een thuisbevalling niet.
Ook het feit dat veel vrouwen al vroeg in de zwangerschap hun baby laten onderzoeken op eventuele aandoeningen zorgt voor meer ziekenhuisbevallingen, vrouwen worden nu sneller overgedragen aan een gynaecoloog. En eenmaal onder behandeling van een gynaecoloog is een ziekenhuisbevalling een logisch gevolg. Ook de afkomst speelt mee, allochtone vrouwen kiezen vaker voor een ziekenhuisbevalling dan autochtone vrouwen.
Het tekort aan ziekenhuispersoneel heeft dus veel consequenties. Zelfs op onze ziekenhuisbevallingen. Informeer voor de zekerheid even bij je verloskundige hoe het bij jou in de regio gesteld is, dan weet je in ieder geval waar je aan toe bent.
