In het kort is een vlokkentest een onderzoek van het placentaweefsel om te bepalen of je baby mogelijk een afwijking heeft. Wanneer wordt een dergelijke vlokkentest uitgevoerd en wat zijn precies de voor- en nadelen van een vlokkentest? Lees er hier meer over om een overwogen keuze te kunnen maken.
Wat is een vlokkentest?
Een vlokkentest is een invasief prenataal onderzoek (red. onderzoek tijdens de zwangerschap waarbij een instrument wordt ingebracht). Zo probeert men te achterhalen of er bij de ongeboren baby mogelijk sprake is van een chromosoomafwijking, DNA- of metabole afwijking (afwijking in de stofwisseling). Tijdens het onderzoek haalt men placentaweefsel weg via de vagina of buik. Het weefsel ziet er een beetje vlokkerig uit, vandaar de naam ‘vlokkentest’.
Bij de vlokkentest test men dus de cellen van de placenta. Dat lijkt misschien vreemd omdat het doel is te achterhalen of de baby mogelijk een afwijking heeft. Dan zou je toch eigenlijk verwachten dat men cellen van je kindje verzamelt in plaats van de placenta cellen? Nee dus, want dat zou ook niet goed zijn voor je kleine baby.
De placenta en je baby zijn allebei voortgekomen uit hetzelfde bevruchte eitje. Mocht er iets mis zijn met de chromosomen van je kind, dan zou dat in de eicel al het geval zijn. En als er wat mis was in de eicel, dan kan men dat later ook ontdekken door de placentacellen te onderzoeken.
Bij wie wordt deze test tijdens de zwangerschap gedaan?
Een vlokkentest krijg je niet standaard bij iedere zwangerschap, maar is voornamelijk bedoeld voor vrouwen waarvan het kindje een verhoogde kans heeft op een afwijking.
Vrouwen met een verhoogde kans op een kindje met een afwijking:
- Vrouwen die drager zijn van een chromosoomafwijking.
- Of als de partner drager is van een chromosoomafwijking.
- Als tijdens de echo afwijkingen zichtbaar waren bij het kind.
- Vrouwen die al een kindje hebben met chromosoomafwijking.
- Als je ooit minstens 16 weken zwanger bent geweest van een kindje dat hoogstwaarschijnlijk een chromosoomafwijking had.
- Jij of je partner hebben een DNA afwijking die mogelijk een ziekte kan veroorzaken bij het kind.
- Bij een nekplooimeting, NIPT of combinatietest is naar voren gekomen dat je een verhoogde kans hebt op een kindje met Downsyndroom.
- Vrouwen die zwanger zijn via een ICSI.
Als er bij jou geen verhoogd risico is, dan kan je toch nog een onderzoek laten doen naar eventuele afwijkingen, bijvoorbeeld door een NIPT. Deze test krijg je deels vergoed, het resterende bedrag is 175 euro.
Hoe wordt een vlokkentest uitgevoerd?
Een vlokkentest kan men op twee manieren uitvoeren: het placentaweefsel wordt verzameld via de vagina of via de buik. Nadat de cellen verzameld zijn, is het belangrijk dat je het even rustig aan doet.
-
Via de vagina:
Met een dun slangetje of tangetje verzameld men placentaweefsel. Tijdens deze ingreep krijg je geen verdoving.
-
Via de buik:
Met een holle naald zuigt men stukjes placenta op.
Wanneer het weefsel verzameld is onderzoekt men de delende cellen. Alleen daarin zijn de chromosomen zichtbaar. Daarnaast zet men ook cellen op kweek om later te onderzoeken.
Is de vlokkentest verplicht?
Een vlokkentest is totaal niet verplicht, je bepaalt dus zelf of je deze test wilt laten uitvoeren of niet. Het is immers jouw lichaam en jouw kindje.
Betrouwbaarheid van de vlokkentest
De vlokkentest is erg betrouwbaar. Bijna 100% van de kinderen met een DNA- of chromosoomafwijking kan men op deze manier ontdekken. Voor het beste resultaat is het belangrijk dat men genoeg weefsel afneemt, zodat men de bewegende cellen kan bekijken.
Daarnaast zet men een deel op kweek. Soms kan er niet genoeg weefsel afgenomen worden om het op beide manieren te onderzoeken, in dat geval doet men alleen een kweek. Dit maakt het resultaat van de test iets minder betrouwbaar.
De kans dat je kind toch een chromosoomafwijking heeft ondanks dat de test uitwees van niet, is heel erg klein.
Soms geeft de uitslag aan dat je kind wel een afwijking heeft, maar blijkt dat later niet het geval te zijn.
De kans hierop is 1%. Dit houdt in dat 1 op de 100 kinderen met een afwijkende uitslag, toch geen afwijking hadden. Vaak krijg je na een afwijkende uitslag de mogelijkheid om een vruchtwaterpunctie te doen. Deze test is wel voor 100% betrouwbaar.
Waarom wordt er niet meteen een vruchtwaterpunctie gedaan?
Omdat een punctie pas uitgevoerd kan worden vanaf de 16de week van de zwangerschap. Een vlokkentest al vanaf de 11de week. Veel moeders willen zo vroeg mogelijk een test laten uitvoeren om te weten of er iets mis is met hun ongeboren kindje
Voordelen en nadelen vlokkentest
Waarom zou je een vlokkentest doen? Hieronder de voor- en nadelen, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.
Voordelen vlokkentest
- Je kunt al vrij vroeg in de zwangerschap achterhalen of je kleintje mogelijk een afwijking heeft die het leven van je kind kan beïnvloeden.
- Doordat je weet of je kind een afwijking heeft, kan je beslissen of je de zwangerschap door laat gaan of beëindigd. Als je de zwangerschap laat doorgaan, kan je al vroeg voorbereidingen treffen en informatie verzamelen.
- Een vlokkentest kan men al doen vanaf de 11de week van de zwangerschap.
- De uitslag van de test is voor 99% betrouwbaar.
Nadelen vlokkentest
- Misschien wil je helemaal niet weten of er sprake is van een mogelijke afwijking, maar wil je het kind sowieso een kans geven.
- De vlokkentest is niet altijd 100% betrouwbaar. Het kan zijn dat de uitslag afwijkend is, maar er toch geen sprake is van een afwijking. Deze kans is overigens heel erg klein en vaak alleen het geval als er te weinig weefsel is afgenomen.
- Een vlokkentest geeft 0,5% risico op het ontstaan van een miskraam.
