Misschien is het je wel eens opgevallen, misschien let je er helemaal nooit op. Bij sommige kinderen hoef je er niet op te letten, want je ziet het overduidelijk: een scheel oog of schele ogen. Is er iets te doen aan scheel kijken of loensen? Kortom: wat kan je doen als jouw baby of peuter scheel kijkt?
Heeft mijn kind last van scheel kijken?
Bij onze dochter wisten we haast wel zeker dat ze scheel zou gaan kijken. Ik ben als kind geopereerd aan een scheel oog, mijn twee broers ook. En ook bij de familie van mijn man komt scheel kijken veel voor. Een familiekwaaltje dus. Daarom gaf ik al vrij op tijd aan bij het consultatiebureau dat dit een punt was om op te letten.
Zo gezegd, zo gedaan. De eerste tijd ging het prima, maar toen onze peuter zo’n 2,5 jaar oud was werd het gaandeweg slechter. Binnen een paar weken ging onze peuter scheel kijken.
Als je peuter echt heel erg scheel gaat kijken hoef je er niet eens op te letten. Geloof mij maar, dat zie je echt wel. Maar kinderen kunnen erg wisselend zijn met scheel kijken, en juist dat maakt het lastig. Het ene moment zwiept dat oog alle kanten op, en een paar minuten daarna lijkt er niets meer aan de hand.
Zeker als je weet dat je baby of peuter een grotere kans heeft op scheel kijken, bijvoorbeeld door erfelijke aanleg, is het zaak om er goed op te letten. Vraag bijvoorbeeld bij de kinderopvang of op de peuterspeelzaal of ze jouw kind in de gaten willen houden. Scheel zien bij kinderen komt naar schatting bij 1 op de 20 tot 50 kinderen voor.
Hoe herken je of je baby of peuter scheel ziet?
We spreken van scheel kijken als beide ogen van je kindje niet dezelfde kant op kijken. Dit kan zowel naar buiten als naar binnen, naar boven of naar onderen zijn. Scheel kijken kan bijvoorbeeld gebeuren als je peuter naar een bepaald voorwerp kijkt. Vaak gebeurt dit ook als je kindje zich concentreert.
Maar ook bij vermoeidheid kan het ineens behoorlijk opvallen dat je baby of peuter scheelt kijkt. Als je kindje scheel ziet dan ziet hij dubbel. De hersenen krijgen namelijk twee beelden te verwerken, omdat de twee ogen beide andere beelden zien.
Bij langdurig scheel kijken is er een grote kans dat je peuter een lui oog ontwikkelt. Om het dubbelzien te voorkomen schakelen de hersenen een oog uit, dat noemen we dan het luie oog. Bij het consultatiebureau worden de ogen van onze kinderen goed in de gaten gehouden. Op jonge leeftijd, maar ook als ze ouder worden. Hierbij wordt behalve de ogentest ook op de stand van de ogen gelet.
Tot welke leeftijd is dit normaal?
Als een baby geboren wordt kan hij ongeveer 20 centimeter ver zien. In een paar maanden ontwikkelen de ogen zich zo dat jouw baby tot 2 meter ver kan zien. Hoe een baby kan zien gaat dus heel snel. De oogjes van de baby werken in het begin nog niet zo goed samen, daarom kunnen kleine kinderen nog vaak scheel kijken.
Bij baby’s die jonger zijn dan 6 maanden geeft dit helemaal niet. Ook als je baby tussen de 6 maanden en een jaar oud is is af en toe scheel kijken niet erg. Maar tegen de tijd dat je kind zijn eerste verjaardag gaat vieren is het belangrijk dat het scheelzien over is.
Is je kind ouder dan een jaar en valt het je op dat hij best vaak scheel kijkt? Trek dan aan de bel bij het consultatiebureau of je huisarts. Deze zullen je waarschijnlijk doorverwijzen naar de optometrist.
Oorzaken van scheel kijken bij een kind
Er zijn een aantal oorzaken waardoor je baby of peuter scheel kan gaan kijken. Erfelijkheid er dus een van. Als in jouw familie scheel zien voor komt is het verstandig om de oogstand van je kindje goed in de gaten te houden. Maar ook als je kindje onscherp ziet kan dit ervoor zorgen dat je peuter scheel gaat kijken.
Een andere reden zijn de oogspieren. Onze ogen zitten met zes spieren vast in de oogkas. Als deze spieren te lang, of juist te kort zijn gaat het oog scheel staan.
Behandeling voor scheel kijken bij een baby of peuter
De behandeling van scheel kijken is afhankelijk van de oorzaak. Als je baby of peuter scheel kijkt zal er eerst een oogtest worden gedaan om te kijken of je peuter verder wel goed ziet. Vaak is de eerste manier van behandeling het aanmeten van een bril. Door de ogen van je peuter met een bril te ondersteunen kan het schele oog zich herstellen en weer echt gaan staan.
Afplakken is ook een manier van behandeling. Vaak wordt dit gedaan bij een lui oog. Het afplakken werkt niet tegen heel erg scheel zien op zich, maar moet er voor zorgen dat het luie oog weer ‘aan het werk’ gaat. Hierbij wordt dan ook het goede, niet scheel kijkende oog afgeplakt. Zo moet het luie oog wel weer beter zijn best gaan doen.
Maar toch helpt dit ook niet altijd. Een laatste ‘redmiddel’ is het operatief rechtzetten van het schele oog. Of beide schele ogen. Door middel van zo’n operatie worden de oogspieren langer of korter gemaakt.
Als je peuter scheel gaat kijken is er gelukkig dus best iets aan te doen. Onze dochter staat inmiddels op de wachtlijst voor een operatie. Haar bril werkt niet goed genoeg om haar oog minder scheel te laten kijken. Dus een operatie is in ons geval dus de enige oplossing om iets aan het scheel kijken te doen.
Toch is het vaak voordelig als scheel kijken al jong wordt opgemerkt. Hoe meer een lui oog voorkomen kan worden, des te groter de kans op herstel.
