Veel kinderen komen in de fase waarin ze bang zijn. Bang voor een monster, een spook, een spin of de hond van de buurman. Het ene kind blijft heel lang bang en bij het andere kind is het zo weer vergeten. Natuurlijk is dit heel vervelend en voor ons als ouders soms lastig te begrijpen. Wat kan je doen als je peuter bang is?
Waar komt deze angst bij een peuter vandaan?
Een peuter weet nog niet wat echt is en wat fantasie is. Sinterklaas en de Kerstman zijn voor hem net zo echt als opa en papa. Maar ook sprookjesfiguren kunnen in de ogen van je peuter echt bestaan.
Als kinderen bang zijn ervaren ze dezelfde gevoelens als wij; een snelle hartslag, gespannen en onveilig gevoel. Dit maakt angst voor kinderen alleen maar enger, omdat ze geen idee hebben wat er met ze gebeurt. Je kind kan ook angsten ontwikkelen door een traumatische ervaring, zoals een ziekenhuisopname, ervaring met een valse hond of een wespenbeet.
Waar zijn kinderen bang voor?
Kinderen begrijpen nog lang niet alles, ze zijn druk bezig de wereld te ontdekken en alles te leren kennen. Als er iets gebeurt wat ze niet begrijpen kan dit angst veroorzaken. Harde geluiden zoals onweer of een laag overvliegende straaljager bijvoorbeeld.
Maar ook de slaapkamer van je kind kan in het donker ineens eng zijn. De schaduw is een monster, de suizende wind is een spook. Voor je peuter bestaan deze figuren ‘echt’, dus dan is het begrijpelijk dat ze bang zijn. Deze angsten kunnen versterkt worden door enge films, spookverhalen en bangmakerij van andere kinderen.
Maar ook verlatingsangst is er een waar veel kinderen doorheen gaan. Van je baby ben je dat gewend, die fases waarin ze eenkennig zijn. Maar ook als je kindje groter wordt, kan deze angst de kop weer opsteken. Bijvoorbeeld als ze voor het eerst naar school gaan. De wereld van je kindje wordt groter en des te dichterbij wil je kindje jou dan bij zich houden.
8 Tips als je peuter bang is en angstgevoelens heeft
-
Luister goed naar waar je peuter bang voor is
Neem hem serieus. Jij weet wel dat niet alle honden bijten, maar je peuter snapt dat niet. Benoem de gevoelens die je kind heeft. “Ik weet dat je die hond eng vindt, hij is ook best groot hè?”
-
Laat je kind zijn angst benoemen
Zit er een spook in de slaapkamer? Vraag hoe hij eruit ziet en waar hij zit. Zo kan je kindje zijn angst omschrijven.
-
Ga mee in de fantasie
Jij kunt wel zeggen dat heksen niet bestaan, maar voor je peuter is die heks die hij op tv heeft gezien echt. Laat je kindje aanwijzen waar hij de heks zag en jaag haar samen weg. Doe bijvoorbeeld het raam open en jaag de heks die kant op.
Je kunt zelfs een speciale “heksenspray” (water in een plantenspuit) gebruiken om je kindje gerust te stellen. Na een paar dagen laat je je kind zelf zijn kamer insprayen of de heks wegjagen. Zo leert je peuter dat hij de situatie zelf in de hand heeft.
-
Laat een lampje branden
Of zet de deur op een kier en vraag je kindje waar hij behoefte aan heeft.
-
Blijf kalm
Probeer je eigen angst niet te laten zien als je zelf ergens bang voor bent. Misschien zit er wel een enorme spin en schrik jij je kapot. Als jij in paniek raakt neemt je kind dat over, terwijl hij de spin eigenlijk misschien wel heel erg leuk vindt.
-
Complimenteer je kind
Geef complimentjes als het lukt om rustig te blijven, terwijl je aan alles merkt dat hij bang is.
-
Bied troost en bescherming
Ook als je eigenlijk geen zin of geduld hebt. Je peuter is bang, waarom dat dan ook zo is. Als jij er voor hem bent weet hij dat hij niet alleen is.
-
Ga stap voor stap de angsten aan
Is je kind bang voor honden? Kijk dan samen plaatjes en ga daarna echte honden kijken. Aai eens een kleine hond en ga voorzichtig over naar een slagje groter.
Nachtmerrie of nachtangst
Wat je kind meemaakt verwerkt hij in dromen. Je kind kan huilend of paniekerig wakker worden van een droom. Als dat gebeurt probeer je kindje dan te troosten in het donker.
Iets heel anders dan nachtmerries zijn nachtangsten. Dit komt meestal voor bij kinderen tussen de 3 en 12 jaar. Je kind is niet wakker maar zit rechtop in bed met zijn ogen open. Meestal gilt hij van angst. Vaak komen nachtangsten rond hetzelfde tijdstip, een half uur tot drie uur na het inslapen. Het heeft geen zin om je kind wakker te maken. Houd je kind vast en troost hem tot hij rustig is, of ga vlakbij zitten en praat zachtjes tot je kind weer rustig is.
Rijping van de hersenen, spanning en slaaptekort kunnen oorzaken zijn. Vaste bed tijden en voldoende nachtrust kunnen helpen. Gebeurt het vaak en kan je de klok erop gelijk zetten? Maak je kind dan eens een kwartier eerder wakker om even te plassen. Dit kan de nachtangst voorkomen.
Als je peuter bang is kan dit voor jou best frustrerend zijn. Je begrijpt de angst misschien niet. Probeer je in te leven in je kindje, voor hem ziet de wereld er nog heel anders uit dan voor ons.