Het kan zijn dat er een zuurstoftekort in het bloed van de baby optreedt voor, tijdens of vlak na de geboorte. Voor ouders is dit verschrikkelijk. Het is sowieso schrikken bij de geboorte want de baby moet meteen geholpen worden. Daarnaast gaan sommige ouders een onzekere toekomst tegemoet waarin niet duidelijk is wat de gevolgen zijn. Lees hier meer over zuurstoftekort voor of na de geboorte.
Wat is zuurstoftekort in het bloed van de baby?
Zuurstoftekort bij de geboorte wordt ook wel asfyxie genoemd, dit betekent letterlijk ‘niet ademen’. Het houdt in dat je baby te weinig zuurstof heeft gekregen voor of rond de geboorte. Asfyxie kan tijdens de zwangerschap optreden, tijdens de bevalling of in de eerste uren na de geboorte. Het komt voor bij baby’s die een moeizame bevalling hebben gehad, te vroeg zijn geboren of baby’s die een laag geboortegewicht hebben.
Na de geboorte wordt de lichamelijke conditie van de baby vastgelegd middels de Apgarscore. Baby’s met een zuurstoftekort zullen lager scoren.
Symptomen van zuurstoftekort in het bloed
Er zijn diverse symptomen die kunnen wijzen op zuurstoftekort in het bloed van de baby. Sommige baby’s hebben een paar symptomen, anderen hebben ze bijna allemaal. De symptomen zijn:
- Ademhalingsproblemen:
Bijvoorbeeld snel ademhalen, adempauzes hebben (apneu) of niet in staat zijn zelfstandig te ademen. - Sterk wisselende lichaamstemperatuur:
Baby’s met een zuurstoftekort hebben moeite zichzelf op temperatuur te houden. - Bleke of grauwe huidskleur.
- Baby met een lichte vorm:
Sterk reageren op prikkels en snel overprikkeld. Kinderen met een ernstige vorm zijn juist weinig alert, slap en reageren nauwelijks op prikkels. - Problemen met drinken: Het leren drinken gaat moeizaam, veel spugen.
- Te hoge of te lage bloeddruk.
- Te hoge of te lage hartslag.
- Afwijkende bewegingen maken zoals beide benen over elkaar kruisen (scharen), weinig bewegen, telkens dezelfde beweging laten zien of fladderende bewegingen.
Baby’s met een matige of ernstige vorm van asfyxie kunnen epileptische aanvalletjes krijgen. Deze ontstaan in de eerste 24 uur na de bevalling en soms iets later. De aanvalletjes zijn vaak niet meer dan schokjes met een beentje of arm of het wegdraaien van de ogen, verstijven, pauzes in de ademhaling of boksende bewegingen.
Hoe ontstaat zuurstoftekort bij de baby na de geboorte?
Zuurstoftekort bij een baby kan tijdens de zwangerschap ontstaan en rond de bevalling. De oorzaak van het zuurstoftekort kan zijn:
- Loslatende placenta.
- Slecht werkende placenta.
- Hoge bloeddruk van de moeder.
- De navelstreng wordt afgekneld.
- Een niet vorderende bevalling.
- Infectie bij de baby.
- Onrijpe longen die niet goed zuurstof kunnen opnemen.
- Sterk wisselende bloeddruk bij de baby of hartafwijkingen.
- Inademen van vruchtwater waar meconium in zit.
- Vroeggeboorte.
Wat kunnen de gevolgen zijn van zuurstoftekort bij de bevalling?
De gevolgen van zuurstoftekort in het bloed van de baby bij de geboorte zijn heel wisselend en het is afhankelijk van de ernst. Als er zuurstoftekort optreedt is er een verhoogd risico op hersenbeschadiging. Hersenen zijn namelijk heel gevoelig voor zuurstoftekort. Soms treedt dit niet op en zijn er later geen gevolgen te zien bij het kind. Treed er wel een hersenbeschadiging op, dan is het de vraag hoe groot deze beschadiging is.
Een hersenbeschadiging door zuurstoftekort kan de volgende gevolgen hebben:
-
Spasticiteit
De spieren in, met name de armen en benen, worden stijver waardoor het kind deze minder goed kan bewegen. Kinderen met spasticiteit hebben moeite met leren kruipen, zitten, lopen en staan.
-
Bewegingsstoornis
Het is mogelijk dat er dystonie optreedt. Dit is een bewegingsstoornis waarbij de benen, armen, romp of nek in een abnormale stand gaan staan. Bijvoorbeeld een arm die naar buiten gedraaid is. Het komt geregeld voor dat dystonie en spasticiteit samengaan. Dit belemmert het kind in het bewegen en bewegingen gaan er anders uitzien.
-
Ontwikkelingsachterstand
Zuurstoftekort in het bloed van de baby na de geboorte kan leiden tot verschillende vormen van ontwikkelingsachterstand. Zoals, laat zijn met lopen of helemaal niet in staat zijn om te lopen. Kinderen met asfyxie kunnen problemen hebben met de fijne motoriek (bijvoorbeeld bij schrijven, plakken, knippen), met praten, slikken (ze verslikken zich makkelijk), slapen (ze slapen licht en onrustig) en met leren.
Behandeling van zuurstoftekort in het bloed van de baby
Er is geen behandeling mogelijk die de gevolgen van het zuurstoftekort in het bloed van de baby kunnen wegnemen. Wel zijn er een paar behandelingen bekend die gevolgen deels kunnen verminderen. Zoals:
-
Het lichaam koelen binnen 6 uur na de geboorte
De baby wordt dan op een koelmatrasje gelegd. Door het lichaam te koelen gaat het lichaam minder snel functioneren en heeft het minder zuurstof en energie nodig. Dit kan helpen om beschadiging grotendeels te voorkomen.
-
Rust
Kinderen hebben veel rust nodig zodat het lichaam alle energie kan stoppen in het herstel. Alle prikkels zoals lampen, verzorging en geluiden worden zoveel mogelijk beperkt.
-
Lichaamsfuncties ondersteunen
Bijvoorbeeld de lichaamstemperatuur op peil houden door een warmtelamp of couveuse. Als er ademhalingsproblemen zijn, wordt er zuurstof gegeven.
-
Medicatie
Als het kind epileptische aanvallen heeft, kan dit behandeld worden met medicatie. Mocht er sprake zijn van te hoge suikerwaardes dan krijgt de baby insuline om de bloedsuikerspiegel weer in balans te krijgen. Medicatie wordt ook gebruikt als de baby een infectie heeft.
-
Sondevoeding of infuus
Mocht drinken een groot probleem zijn dan kan de baby sondevoeding krijgen of een infuus om het vocht op peil te houden.
Als de baby wat is opgeknapt na de geboorte, is het van belang dat hij zelf leert drinken. Wanneer een baby zelf kan drinken, is de sondevoeding of infuus niet meer nodig.
De eerste weken na de geboorte is het belangrijk dat baby’s met een zuurstoftekort in het bloed gestimuleerd worden in hun ontwikkeling. Zoals samen spelen, tegen je baby praten, veel knuffelen en lachen. Vooral kinderen met een ontwikkelingsachterstand hebben meer oefening nodig om bepaalde vaardigheden onder de knie te krijgen. Houd het wel leuk en vraag niet teveel van je kind.
Professionals zoals een fysiotherapeut, logopedist, ergotherapeut of revalidatiearts kunnen je kind helpen bij de ontwikkeling.
